Szanowni Państwo,
co sprawia, że dopełniacz nazwy Papua to Papui, a wyrazu statua może być zarówno statui, jak i statuy? Czy jest tu jakaś zasada, czy to kwestia uzusu?

Z wyrazami szacunku
Czytelnik

Szanowny Panie Profesorze,
Jak należy odmieniać nazwę miejscowości Poniec? Słownik PWN pod redakcją Prof. E. Polańskiego zaleca stosowanie odmiany Pońca, natomiast lokalna odmiana brzmi Ponieca. Tak też widnieje na stronach www tego miasta oraz innych dokumentach wydawanych przez władze miejskie. Która z tych form jest poprawna?
Z góry dziękuję za odpowiedź.

Z poważaniem,
Anna Taźbierska

Chciałbym wyjaśnić i sprecyzować znaczenie terminu premium, ale to, w jakim używamy go współcześnie. Słowniki definiują premium jako ‘dodatek do wynagrodzenia’, ‘bonus’, czy ‘nagrodę’ (np. wyznaczono premium za moją głowę), dzisiaj jednak nikt nie używa premium w tym znaczeniu. Jak zdefiniować współczesne znaczenie terminu premium?

Szanowni Eksperci!
Program Odnowy Zdrowotnej NEWSTART to oficjalna nazwa jednocześnie założeń programu zdrowotnego, na który składa się m.in. 8 zasad zdrowia oraz nazwa wypoczynku realizowanego w oparciu o nie, w czasie którego kuracjusze mogą poznawać te zasady zarówno w teorii, jak i w praktyce. Jak zapisywać słowo program, gdy nie chcemy po raz kolejny przywoływać pełnej jego nazwy? Czy powinniśmy wówczas napisać Program NEWSTART, czy raczej program NEWSTART?

Z pozdrowieniami
Katarzyna

Szanowna Poradnio,
mam problem z odmianą słowa (ten/ta) rokosz. Słownik ortograficzny PWN jest sprzeczny (przynajmniej w dopełniaczu – cała odmiana nie jest podana) ze słownikiem pod redakcją S. Dubisza. Bardzo proszę o rozwianie moich wątpliwości.

Szanowni Państwo,
Chcielibyśmy się dowiedzieć, czy istnieje hierarchia norm podawanych przez różne słowniki. Jako przykład niech posłuży wyraz satysfakcja.
Słownik języka polskiego pod red. Mieczysława Szymczaka (Warszawa 1999, t. 3, s. 171) podaje, że wyraz ten nie ma liczby mnogiej (blm). Nowy słownik ortograficzny oprac. przez Edwarda Polańskiego (Warszawa 2002, s. 698) nie odnotowuje liczby mnogiej. Z kolei Inny słownik języka polskiego pod red. Mirosława Bańko (Warszawa 2000, t. 2, s. 551) podaje wprost: lm: M -cje, D -cji. Wątpliwości nie rozwiewa Nowy słownik poprawnej polszczyzny pod red. Andrzeja Markowskiego (Warszawa 2002, s. 900), który pod hasłem satysfakcja zamieszcza skrót zwykle blm. Nadmienimy tylko, że wszystkie słownik zostały wydane przez PWN. Któremu więc słownikowi należy zaufać? I czy satysfakcja ma liczbę mnogą? Usatysfakcjonuje nas tylko pełna i jednoznaczna odpowiedź.
Pozdrawiamy.
Redakcja historii Gdańskiego Wydawnictwa Oświatowego

Droga Redakcji,
Zachęcona dotychczasową współpracą pozwolę sobie wysłać kolejne pytania:
1. Często słysze w kościele w czasie mszy św. zwrot: wysłuchaj nasze prośby. Coś mi wtedy „zgrzyta”, bo wydaje mi się, że poprawna wersja powinna być w bierniku, tzn. wysłuchaj naszych próśb. Która wersja jest właściwa?

2. „Ktoś z branży” (bibliotekarskiej) powiedział mi, ze forma starodruki jest niewłaściwa (potoczna), i poprawnie powinno być: stare druki. Czy to prawda?

3. Czy jest różnica znaczeniowa pomiędzy stiukiem a sztukaterią. W dostępnych mi słownikach nie udało mi się znaleźć jednoznacznej odpowiedzi (chodzi mi konkretnie o określenie „takiego coś” z gipsu na suficie lub ozdobnej listwy biegnacej pod sufitem dookoła ścian). Czy należy to nazwać stiukiem, czy sztukaterią? Jeżeli pytanie wykracza poza zakres porad świadczonych przez Państwa, prosze zignorować.

4. Wprawdzie pytanie dotyczy łaciny, ale „zadomowionej” w naszym języku. Czy poprawnie jest de gustibus non disputandum est (z orzeczeniem na końcu), czy de gustibus non est disputandum (zmieniony szyk).

Serdecznie pozdrawiam
Barbara Rościszewska

Szanowna Redakcjo,
zastanawiam się nad formą stuprocentowy oraz jej pochodnymi, a więc dwustuprocentowy itd. Jak forma STUprocentowy zamiast STOprocentowy daje się uzasadnić pewną „naturalnością wymowy” (chociaż co do tej formy też mam wyraźne wątpliwości), tak DWUSTUprocentowy nie ma żadnego sensu, bo skoro DZIESIĘCIOprocentowy (a nie DZIESIĘCIUprocentowy), to dlaczego nie DWUSTOprocentowy?
Pozdrawiam i czekam na odpowiedź

Dzień dobry,

pytanie dotyczy wyrazu „swary”, który dzisiaj w słownikach odnotowywany jest tylko w formie liczby mnogiej. W Słowniku języka polskiego pod redakcją W. Doroszewskiego wyraz ten notowany był jeszcze w formie liczby pojedynczej: „swara”. Czy możemy twierdzić, że współcześnie forma liczby pojedynczej wyszła z użycia (i czy jej użycie w tekście będzie błędem)?

Jaka jest etymologia słowa szambo? Słowniki podają, że wywodzi się ono od nazwiska Chambeau, czy to prawda?